Η ΠΕΠΟΝΙΑ

το παλιό όνομα της Πεπονιάς ήταν Λαή και η μετονομασία
του χωριού με το όνομα Πεπονιά πραγματοποιήθηκε στης
20/8/1927,που σύμφωνα με παλαιότερη απόφαση του ελληνικού κράτους μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας απο τους Τούρκους,και απο την πρώτη στιγμή της σύστασης του καινούριου Ελληνικού Κράτους,αποφασίστηκε και ορίστηκαν επιτροπές,οι οποίες θα έκριναν αναλόγως και θα οδηγούνταν στην μετονομασία χωριών που έφεραν δικά τους κυρίως τοπωνύμια,σε καθαρός Ελληνικά,έτσι αμέσως μετά και την απελευθέρωση της Μακεδονίας μετά τους Βαλκανικούς πολέμους(1912-1913) και μετά και απο την Μικρασιατική Καταστροφή(1922)και την ανταλλαγή των πληθυσμών όπου πολλά απο τα χωριά μας έφεραν κυρίως τούρκικα ονόματα,αποφασιστικέ για τα χωριά μας όπως και για τα περισσότερα χωρία της Ελλάδος η μετονομασία τους σε καθαρός Ελληνικά ονόματα.

μια και αναφερόμαστε σε κάποια ιστορικά στοιχεία για την Πεπονιά θα σας παραθέσουμε ένα
στοιχείο που αφορά στην περίοδο του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου της Ιεράς Μητροπόλεως Σισανίου και Σιατίστης και αφορά στον τότε εφημέριο του χωριού Ιερέα Αθανάσιο Παπαχρήστου
"Ἱερεύς Ἀθανάσιος Παπαχρήστου, 25 Μαρτίου 1943.
Ἐφημέριος Πεπονιᾶς. Ὅταν στίς 25 Μαρτίου 1943 εἰσέβαλαν οἱ Ἰταλοί στό Μικρόκαστρο, κοντά στήν Σιάτιστα, οἱ κάτοικοι κατέφυγαν στίς παρακειμένες δασώδεις περιοχές. Ὁ π. Ἀθανάσιος πού κατοικοῦσε στό Μικρόκαστρο ἀλλά ἐφημέρευε στήν Πεπονιά, παρέμεινε μέ τούς γέροντες στό Μικρόκαστρο. Μόλις ἀντιλήφθηκε τήν εἴσοδο τῶν κατακτητῶν στό χωριό ἐπῆγε νά τούς προϋπαντήση μήπως καί τούς μαλακώση καί γλυτώση ἀπό τήν ἐκτέλεση τούς συγχωριανούς του, πού εἶχαν συλλάβει, καί τό χωριό ἀπό τήν ὁλοσχερῆ καταστροφή. Μόλις οἱ Ἰταλοί τόν εἶδαν τόν διέταξαν νά τούς ἀκολουθήση. Τόν ὡδήγησαν στόν κεντρικό δρόμο τοῦ χωριοῦ, ὅπου τόν ἐκτέλεσαν διά τυφεκισμοῦ. Κατέλιπε τήν Πρεσβυτέρα του καί τά ἕξη ἀνήλικα παιδιά του Σουλτάνα, ἐτῶν 13, Ἑλένη, ἐτῶν 12, Στέργιο, ἐτῶν 10, Κωνσταντῖνο, ἐτῶν 7, Ἠλία, ἐτῶν 5 καί Ἀθανάσιο, πού γεννήθηκε μετά τόν θάνατό του
Ἀρχεῖο Ἱερᾶς Συνόδου, Φάκελος Ἐθνομαρτύρων Κληρικῶν, Ἔκθεσις περί τῆς καταστάσεως τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σιατίστης καί τῆς ὅλης Ἐπαρχίας μετά τά γεγονότα τῆς 18ης Μαρτίου 1943 τοῦ Γενικοῦ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Σωτηρίου Νικοπούλου πρός τόν Μητροπολίτη Σισανίου καί Σιατίστης Διόδωρο (25 Μαΐου 1943).¨